Gıda İşleme

Organik Gıda İşleme İçin Gerekliliklere Kısa Giriş

---

(1) Organik gıdanın işlenmesi:

• İzlenebilirlik ve şeffaflığı temin etmelidir.
• İyi bir dökümantasyon sistemi gerektirir.
• Uygun olmayan hasat sonrası işlemeyle organik ürünlerde bulaşmaya neden olmamalıdır.
• Katkı maddeleri ve işleme yardımcılarının kullanımını kısıtlar ve herhangi bir amaçla GDO kullanımına izin vermez.

(2) Kimin organik işleyici olarak sertifikalandırılması gerekir:

• • Hasattan sonra organik ürünleri işleyen, kurutan, donduran, temizleyen, karıştıran, paketleyen ya da etiketleyen tüm işleyicilerin sertifikalandırılması gerekir.

(3) Organik hammaddelerin orijini:

• • Her şeyden önce, tüm hasat sonrası işleyiciler, sadece sertifikalı organik hammaddelerin organik ürünlere işlenebileceğini anlamalıdırlar.
  • Sadece T.R. sertifikalı hammadde T.R. pazarı için ürünlere, Sadece A.B. sertifikalı hammadde A.B. pazarı için ürünlere, sadece JAS sertifikalılar Japon pazarı için kullanılabilirken, A.B.D. pazarı için hammaddeler, NOP sertifikalı olmalıdır – lütfen hammadde tedarikçinizden daima, ilgili standarda göre hazırlanan geçerli bir sertifikanın kopyasını isteyiniz.

(4) Ayırma:

• Bazı işleyiciler, sadece organik üretirler, ancak çoğu hem organik hem de konvansiyonel üretim yapar.

• İkinci kategorideki işleyiciler, organik ürünleri konvansiyonel olanlardan ayırmak için iyi bir sistem kurmak zorundadırlar: hammaddenin kabul edildiği andan, tüm işleme adımlarıyla, depolama odalarından, v.b. satışa kadar. Ayrım, organik ve geçiş ürünler ya da farklı standartlara göre (örn. NOP / A.B.)sertifikalandırılmış ürünler arasında da güvence altına alınmalıdır.

• En iyi ayrım, elbette yer ile olur: organik için ayrı depolar ve işleme hatlarına sahip olarak.

• Ancak bu bazen mümkün olmayabilir; bu durumda zaman olarak ayırabilirsiniz: organik ürünleri konvansiyonel olanlarla aynı hat üzerinde farklı zamanlarda işlersiniz; organik işlemeden önce, hattı temizlemek zorundasınız.

• Sürekli prosesler durumunda (örn. değirmenler), üretici organik üretimin başında, makul miktarda bir organik ürünün hattı “temizlemek” için kullanıldığından ve konvansiyonel olarak satıldığından emin olmalıdır.

• • Ayrı depolar mümkün değilse, mevcut deponun içerisinde yeterli bir ayrım tatmin edici olabilir: örn. yerde bir hatla ayrılan sıralar, ya da düzgün olarak etiketlenmiş ayrı raflar.

(5) Dökümantasyon ve etiketleme:

• Bir organik işleyicinin, bir organik yönetim planına ya da kalite el kitabında özel olarak organik gıdanın işlenmesini anlatan bir bölüme ihtiyacı vardır.

• Organik ve konvansiyonel ürünlerin paralel üretiminin olduğu yerlerde, organik ürünlerin konulduğu çuvallar, kaplar, kutular, tesisinizdeki tüm adımlar boyunca etiketlenmek zorundadır.

• İşleyici, tedarikçi sertifikalarını, sevk irsaliyelerini, işleme protokollerini, depo defterlerini ve faturaları saklamak ve dosyalamak zorundadır; tüm bu kayıtlar, ürünün organik durumunu belirtir.

• TR ve AB Yönetmeliği organik ürünler için özel bir alım prosedürü talep eder.

• Organik işleyiciler satın alınan hammadde miktarının, satılan final ürün miktarı ile tutarlı olup olmadığını değerlendirmeye imkan veren, iyi bir muhasebe sistemine sahip olmalıdır.
• Organik işleme için, doğrudan araziden gelen açık hammadde hariç, sadece paketlenmiş ya da kapalı ve etiketli ürünler kabul edilmelidir, etiketlenmemiş ürünler, tedarikçiye geri verilmelidir.

• • Ek olarak JAS, “tasnif” kayıtlarını talep eder: Üretici, JAS logolu ürünler satmadan önce JAS standartlarına uygunluğu iki kez kontrol etmeli ve kaydetmelidir.

(6) İzlenebilirlik:

• (3), (4), ve (5) altında bahsedilen her şey, izlenebilirlikle yapılmak zorundadır, çok önemli bir konu olduğundan, burada tekrar etmekte fayda var: organik pazar yalnızca, tüketici tabağındakinin kaynağının organik araziye kadar izlenebileceğine güvendiği takdirde gelişebilir.

• • Taze meyve paketleyiciler (arazi düzeyine doğru izlenebilirlik sağlamanın kolay olması gereken), mandıralar, yağ değirmenleri ya da makarna fabrikaları gibi farklı prosesler için aynı düzeyde izlenebilirlik talep etmek imkansızdır. Verilen her durumda, en yüksek düzeyde izlenebilirlik sağlanmaya çalışılmalıdır.

(7) Katkı maddeleri, işleme yardımcıları:

• • Organik ürünler için kullanılabilen tarımsal olmayan katkı maddeleri ve işleme yardımcıları ilgili standartlar tarafından kısıtlanmıştır. Lütfen aşağıdaki tabloyu inceleyiniz.

TR Yönetmeliği	AB Yönetmeliği	NOP	JAS
Ek-8, 1 ve 2	Yön. (EC) 889/08 Ek VIII A-B	§ 205.605	Tebliğ 1606 – Tablo 1

(8) Çok içerikli ürünlerin etiketlenmesi:

Aşağıdaki tablo, farklı kategoriler için etiketleme gerekleri için bir genel açıklama içermektedir*:

 

TR:

Organik	Organik içeriklerle
En az %95 organik içerik;
Geri kalan %5 organik (tarımsal) olmayan içerikler yalnızca TR Yön. Ek 9’a göre	Genetik modifiyeli olmadığı takdirde, organik olmayan tarımsal içerikler için kısıtlama yoktur.
Tarımsal olmayan içerikler ve işleme yardımcıları yalnızca Ek-8 1 ve 2’ye göre
	Organiğe yalnızca içindekiler listesinde referans gösterilebilir, genel etikette gösterilemez.

 

NOP:

100% organik	Organik	Organikle yapılmış	(Sadece organik içeriklere referans)
Sadece organik	En az %95 organik zirai	En az %70 organik zirai	%70’ten az organik
zirai içerikler,	içerikler	içerikler; USDA mührü	içerikler; USDA mührü ya
işleme		kullanılamaz.	da sertifikasyon firmasının
yardımcıları	Yasaklanan metotlar ya da maddeleri kullanmadan,	logosu kullanılamaz.
yoktur.	organik olmayan içerikler, § 205.606’ya göre organik
	olmayan tarımsal içerikler, § 205.605’ya göre tarımsal
	olmayan içerikler ve işleme yardımcıları

 

EU:

Organik	Organik içeriklerle
En az %95 organik içerik;	En az %70 organik içerik;
Geri kalan %5 organik (tarımsal) olmayan içerikler yalnızca Yön. (EC) 889/08 Ek IX’a göre	Genetik modifiyeli olmadığı takdirde, organik olmayan tarımsal içerikler için kısıtlama yoktur.
Tarımsal olmayan içerikler ve işleme yardımcıları yalnızca Ek VIII A ve B’ye göre
	Organiğe yalnızca içindekiler listesinde referans gösterilebilir, genel etikette gösterilemez.

JAS: Yalnızca, en az %95 organik / geçiş içerik bulunması gereken “organik” ve “organik geçişte” kategorileri vardır. Kalan %5, organik içeriklerle aynı içerikleri bulundurmamalıdır.

* tuz ve suyu hesaba katmayan yüzdeler

(9) Hasat sonrası zararlı kontrolü, sanitasyon, kirletici maddeler:

• Üretici, organik ürünün hiçbir zaman yakıtlar, pestisitler, ağaç koruyucuları, deterjanlar, küf, v.b. kirletici maddelerle temas etmediğinden emin olmalıdır.
• Depolanan ürünlerde zararlı kontrolü için, yalnızca Ek-2, Ek II (AB Yön. 834/08) ve Ulusal Liste’de (NOP) bahsi geçen maddeler kullanılabilir. JAS izin verilen zararlı kontrol maddelerini Tebliğ 1606 Tablo 2’de belirtmiştir.

• İşleme hatları ve odaların temizlik, sanitasyon ve zararlı kontrolü için, TR, AB ve JAS ilgili gıda yasasının genel kurallarının uygulanmasını isterken, NOP § 205.271 daha detaylı hükümler içerir.

• Bunun ötesinde KAYOS, bir işleme tesisine konvansiyonel pestisitlerin uygulanmasından sonra ilgili odaya organik ürünlerin taşınmasına kadarki bekleme süresinin, ilgili madde için resmi olarak belirtilen zamanın iki katı olmasını talep eder; organik ürünle temas eden tüm yüzeyler, temiz suyla durulanmalıdır.

• • KAYOS, yukarıda bahsi geçen organik standartların parçası olmamasına rağmen organik ürünlerin uygun hijyenik koşullar altında ele alınmasını talep eder.

*Not 1: AB içersinde yönetmelik en sıkı şekliyle uygulanmak zorundadır. Avrupa Birliği dışındaki üçüncü ülkelerdeki ürünler “denk” olarak sertifikalandırılabilir.

*Not 2: Ürünlerini TR-yönetmeliğine uygun olarak pazarlamak isteyen gıda işleyen işyeri, sadece “İşletme Kayıt Belgesi” var ise organik üretim yapmak üzere kontrol kuruluşuna başvurabilir (Madde 6 a-3).

---

Lütfen bu bilgilerin organik standartların önemli başlıklarından derlenmiş bir özet olduğunu unutmayınız. Elbette üretici, ilgili standardın tüm gereklerini öğrenmek ve yerine getirmek zorundadır.